Bắt nguồn từ cái tên từ loài vật có kích thước khổng lồ bơi quanh các đại dương trên trái đất, cá voi tiền điện tử đề cập đến các cá nhân hoặc thực thể nắm giữ một lượng lớn tiền điện tử.
Trong trường hợp của Bitcoin ( BTC ), ai đó có thể được coi là cá voi nếu họ nắm giữ hơn 1.000 BTC và chỉ có ít hơn 2.500 người là chủ sở hữu của những chiếc ví có từ 1.000 BTC trở lên.
Có thể phân loại các loại cá voi BTC như sau:
- Sàn giao dịch: các sàn giao dịch tiền điện tử đã trở thành một trong những ví cá voi lớn nhất khi họ nắm giữ một lượng lớn tiền điện tử trên sổ đặt hàng của họ.
- Các tổ chức và tập đoàn: Dưới thời Giám đốc điều hành Michael Saylor, công ty phần mềm MicroStrategy đã nắm giữ hơn 130.000 BTC. Các công ty giao dịch công khai khác như Square và Tesla cũng đã mua lượng lớn Bitcoin. Các quốc gia như El Salvador cũng đã mua một lượng Bitcoin đáng kể để bổ sung vào dự trữ tiền mặt của họ.
- Cá nhân: Nhiều cá voi đã mua Bitcoin sớm khi giá của nó thấp hơn nhiều so với ngày hôm nay. Những người sáng lập của sàn giao dịch tiền điện tử Gemini, Cameron và Tyler Winklevoss, đã đầu tư 11 triệu đô la vào Bitcoin vào năm 2013 với giá 141 đô la cho mỗi cho mỗi BTC, mua hơn 78.000 BTC. Nhà đầu tư mạo hiểm người Mỹ Tim Draper đã mua 29.656 BTC với giá 632 đô la mỗi người tại một cuộc đấu giá Dịch vụ của Thống chế Hoa Kỳ. Người sáng lập và Giám đốc điều hành của Digital Currency Group, Barry Silbert đã tham dự cùng một cuộc đấu giá và mua được 48.000 BTC.
- Wrapped BTC: Hiện tại, hơn 236.000 BTC được bao bọc trong mã thông báo ERC-20 của Bitcoin (wBTC) được bọc. Các wBTC này chủ yếu được giữ với những người giám sát duy trì tỷ giá 1: 1 với Bitcoin.
- Satoshi Nakamoto: người sáng lập bí ẩn của Bitcoin sở hữu cả một gia tài cho riêng mình. Người ta ước tính rằng Satoshi có thể có hơn 1 triệu BTC. Mặc dù không có ví nào có 1 triệu BTC, nhưng sử dụng dữ liệu trên chuỗi cho thấy rằng trong số 1,8 triệu BTC đầu tiên được tạo ra lần đầu tiên, 63% chưa bao giờ được chi tiêu, khiến Satoshi trở thành tỷ phú.
Biểu đồ thể hiện số lượng ví cá voi phân loại theo số lượng
Những người chỉ trích hệ sinh thái tiền điện tử nói rằng cá voi làm cho không gian này trở nên tập trung , thậm chí có thể tập trung hơn các thị trường tài chính truyền thống. Một báo cáo của Bloomberg tuyên bố rằng 2% tài khoản kiểm soát hơn 95% số lượng Bitcoin. Các ước tính cho thấy rằng 1% dân số hàng đầu thế giới kiểm soát 50% của cải toàn cầu, có nghĩa là sự bất bình đẳng về tài sản trong Bitcoin phổ biến hơn so với các hệ thống tài chính truyền thống. Điều này đi ngược lại với tôn chỉ của Satoshi Nakamoto khi ông tạo ra Bitcoin vì muốn có một nền tài chính phi tập trung hơn, không bị kiểm soát bởi một bên thú 3 nào.
Tính chất tập trung trong hệ sinh thái Bitcoin có những hậu quả nghiêm trọng có thể khiến thị trường tiền điện tử dễ bị thao túng.
“Bức tường bán”
Đôi khi, một con cá voi đặt một đơn đặt hàng lớn để bán một lượng lớn Bitcoin của họ. Họ giữ giá thấp hơn các lệnh bán khác. Điều đó gây ra sự biến động, dẫn đến việc giảm giá theo thời gian thực của Bitcoin. Tiếp theo là một phản ứng dây chuyền, nơi mọi người hoảng sợ và bắt đầu bán Bitcoin của họ với giá rẻ hơn.
Giá BTC sẽ chỉ ổn định khi cá voi kéo các lệnh bán lớn của họ. Vì vậy, bây giờ giá là nơi những con cá voi mong muốn để họ có thể tích lũy nhiều tiền hơn ở mức giá mong muốn của họ. Chiến thuật sau đây được gọi là “bức tường bán”.
Ngược lại của chiến thuật này được gọi là chiến thuật FOMO, chiến thuật. Đây là khi cá voi gây áp lực mua lớn trên thị trường với giá cao hơn so với nhu cầu hiện tại, điều này buộc các nhà thầu phải tăng giá đặt mua để họ bán lệnh và thực hiện lệnh mua của mình.
Việc xem các mô hình bán và mua của cá voi đôi khi có thể là những chỉ báo tốt về biến động giá. Có những trang web như Whalemap dành riêng để theo dõi mọi chỉ số về cá voi và các xử lý của Twitter như Whale Alert, đã là hướng dẫn cho người dùng Twitter trên toàn thế giới để cập nhật về chuyển động của cá voi.
Chiến thuật niềm tin
Sáu mươi bốn trong số 100 địa chỉ hàng đầu vẫn chưa rút hoặc chuyển bất kỳ Bitcoin nào, cho thấy rằng những con cá voi lớn nhất có thể là những kẻ lừa đảo lớn nhất trong hệ sinh thái, bề ngoài là do lợi nhuận từ khoản đầu tư của họ.
Bảng tổng kết lợi nhuận của ví cá voi trong thập kỷ vừa rồi
Bằng chứng cho thấy cá voi chủ yếu kiếm được lợi nhuận là rõ ràng từ biểu đồ trên. Khi được tính toán cho đường trung bình động 30 ngày, trong thập kỷ qua, cá voi vẫn có lãi trong hơn 70% thời gian. Theo nhiều cách, niềm tin của họ vào Bitcoin là thứ củng cố cho hành động giá.
Kabir Seth, người sáng lập Speedbox và là một nhà đầu tư Bitcoin lâu năm, nói với Cointelegraph:
“Hầu hết những con cá voi đã chứng kiến nhiều chu kỳ thị trường của Bitcoin để có đủ kiên nhẫn để chờ đợi chu kỳ tiếp theo. Trong hệ sinh thái Bitcoin bây giờ, niềm tin của cá voi được củng cố bởi kinh tế vĩ mô của lạm phát và gần đây là mối tương quan với thị trường chứng khoán.”
Quan điểm của Kabir về kinh tế vĩ mô và mối tương quan với thị trường chứng khoán có thể được quan sát trong biểu đồ dưới đây, cho thấy kể từ chu kỳ thị trường cuối cùng vào đầu năm 2018, Bitcoin đã bám sát các tài sản đầu tư truyền thống.
Điểm mấu chốt trong xu hướng này là Bitcoin đã trở thành xu hướng chủ đạo về mặt tâm lý người tiêu dùng. Theo Michael van de Poppe:
The correlation with the stock markets is annoying.
— Michaël van de Poppe (@CryptoMichNL) June 7, 2022
“Sự điều chỉnh theo thị trường chứng khoán truyền thống thật sự khó chịu.”
Kinh tế vĩ mô rộng hơn có thể là một lý do quan trọng cho mối tương quan giữa chứng khoán và Bitcoin. Vài năm qua đã chứng kiến dòng tiền đổ vào thị trường chứng khoán lớn chưa từng có trong lịch sử. Có những lý thuyết cho rằng trong một thị trường gấu kéo dài hoặc trong điều kiện thảm họa tài chính, mối tương quan với thị trường chứng khoán có thể bị phá vỡ.
Khi cá voi bán sẽ ảnh hưởng đến thị trường thế nào?
Mặc dù, chỉ nhìn vào dữ liệu trên chuỗi trong ba tháng qua cho thấy số lượng ví cá voi đã giảm gần 10%. Tuy nhiên, đã có sự gia tăng tương ứng đối với các ví sở hữu từ 1 BTC lên 1.000 BTC. Những con cá voi dường như đang chế nhạo vị trí của họ và các nhà đầu tư bán lẻ lớn hơn đã lần lượt tích lũy, cung cấp thanh khoản cho những con cá voi. Xu hướng lịch sử cho thấy rằng bất cứ khi nào điều này xảy ra, sẽ có một đợt giảm giá Bitcoin trong ngắn hạn, mở ra cánh cửa tích lũy nhiều hơn cho cá voi Bitcoin.
Tóm lại, niềm tin về một tương lai tươi sáng của Bitcoin là một điều không thể chối cãi, tuy rằng trong thời gian ngắn giá của Bitcoin vẫn còn có thể bị thao túng đôi chút nhưng điều đó sẽ không làm ảnh hưởng đến việc Bitcoin sẽ từ từ chuyển nền tài chính thế giới.