Grayscale Bitcoin Trust (GBTC) là một công ty quản lý đầu tư tín thác giao dịch trên thị trường chứng khoán dành cho cá nhân, công ty và các tổ chức muốn đầu tư vào Bitcoin nhưng không muốn trực tiếp quản lý.
Bài viết sẽ cung cấp thông tin chi tiết về Grayscale là gì cùng những ưu nhược điểm để nhà đầu tư ra quyết định hợp lý.
Mục lục bài viết
Related articles
Grayscale là gì?
Grayscale® Bitcoin Trust (GBTC) là tổ chức quản lý quỹ đầu tư vào Bitcoin lớn nhất trên thế giới. Đây cũng là quỹ tín thác đầu tiên có giá trị cơ bản tập trung vào tiền điện tử.
Quỹ tín thác và các quỹ đầu tưu trên thị trường chứng khoán đại chúng sẽ dựa trên một loại tài sản nhất định để định giá. Các tài sản này là cổ phiếu của các công ty niêm yết công khai. Giá của quỹ ủy thác sẽ dựa vào biến động của giá trị tài sản ròng (NAV). Nhà đầu tư có thể mua một phần tài sản bằng cách mua cổ phần trong quỹ.
Vì là một quỹ tín thác dành cho tiền điện tử, nhà đầu tư có thể mua cổ phần thông qua tài khoản môi giới, từ đó mua gián tiếp Bitcoin thay vì mua đồng coin này trực tiếp trên sàn giao dịch. Đồng nghĩa, bạn sẽ phụ thuộc vào Grayscale để mua và nắm giữ Bitcoin.
Như vậy, BTC sẽ được lưu trữ tại quỹ tín thác Grayscale, với chỉ số bán lẻ được giao dịch trên thị trường mở và không niêm yết trực tiếp. Do đó, GBTC giống như quỹ ETF tập trung vào tiền điện tử, hỗ trợ khách hàng đầu tư vào Bitcoin và thu tiền phí quản lý và các loại phí liên quan.
Grayscale có trách nhiệm báo cáo thường xuyên cho Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC).
Phân biệt đầu tư vào các quỹ Bitcoin ETF so với Grayscale là gì?
Các sản phẩm Bitcoin ETF là đối thủ trực tiếp của của Grayscale. ETF sẽ dựa vào dữ liệu thị trường hoặc tài sản nhiều hơn là quỹ tín thác. Do đó, giá mỗi Bitcoin ETF gần như tương đương với giá thực sự của bTC.
Tuy nhiên, cách hoạt động của Grayscale thì khác. Quỹ sẽ thu 2% phí quản lý và thường có phí thường niên. Điều này làm tăng giá cổ phần GTBC khi so với giá BTC tại thị trường giao ngay hoặc thị trường Bitcoin ETF.
Grayscale hoạt động như thế nào
Quỹ tín thác Graysclae sẽ tập hợp tiền, thường là USD, từ những nhà đầu tư tổ chức muốn mua BTC trực tiếp. Toàn bộ BTC sẽ được lưu trữ tại Grayscale fund. Các nhà đầu tư nhỏ có thể mua cổ phần do quỹ GBTC quản lý.
Kể từ thời điểm thành lập năm 2015, càng nhiều dòng vốn đổ vào GBTC để mua cổ phần trong thời điểm bull market. Grayscalel sử dụng nguồn vốn đầu tư để mua thêm BTC. Hiện tại, quỹ có 643.572 bitcoins, trị giá $13.5 tỷ tại thời điểm 7-2022.
Con số này lớn hơn cả phần nắm giữ của Tesla với 43.000 và Ukraine với 46.000 BTC.
Phí bảo hiểm và chiết khấu trên cổ phần GBTC
Ngay khi bạn thực hiện lệnh mua bán cổ phần GBTC, quỹ sẽ không ngay lập tức thực hiện giao dịch BTC với số vốn đầu tư của bạn mà sẽ xuất hiện phí bảo hiểm (premiums) và chiết khấu (discount).
Giả sử quỹ Grayscale Bitcoin Trust có 500.000 BTC. Có thêm 5 nhà đầu tư, mỗi người quyết định sẽ mua 1.000 BTC. Những giao dịch này sẽ nâng giá trị tín thác bằng cách nâng số lượng BTC nhà đầu tư GBTC nắm giữ so với số lượng Bitcoin do chính Grayscale nắm giữ. GBTC sẽ không lập tức đặt lệnh chuyển mua 5.000 BTC.
Khi đó, nhu cầu cổ phần GBTC cao hơn phần cung BTC. Quỹ sẽ cộng thêm phần premium vào giá trị BTC. Bất kể ai muốn mua GBTC sẽ phải trả khoản premium đó trên giá trị cổ phần.
Tương tự, khi một loạt nhà đầu tư bán GBTC, các nhà đầu tư sẽ nhận được chiết khấu giảm giá. Sự biến động này dẫn đến giá bạn mua BTC sẽ khác giá khi mua trực tiếp tại sàn giao dịch
Ngoài ra, nhà đầu tư chỉ có thể mya GBTC trong giờ làm việc của thị trường chứng khoán, không giống thị trường giao ngay như crypto.
Ưu nhược điểm của Grayscale Bitcoin Trust (GBTC)
Ưu điểm GBTC
Quỹ tín thác Grayscale Bitcoin Trust có nhiều ưu điểm dành cho nhà đầu tư:
An toàn hơn
Đây là điểm mạnh đầu tiên của GBTC so với việc nhà đầu tư bung tiền mua trực tiếp từ sàn giao dịch. GBTC sẽ tính một khoản phí quản lý cho việc nắm giữ và bảo đảm an toàn BTC trong ví lạnh để không bị tấn công khỏi hack.
Quỹ luôn được kiểm soát gắt gao
Grayscale Bitcoin Trust luôn phải tuân thủ quy định báo cáo như chứng khoán cho SEC để cung cấp thông tin về các khoản mua bán và lợi nhuận của nhà đầu tư. Đây chính ưu điểm tiếp theo mà các giao dịch tự do bên ngoài không có.
Ưu đãi thuế
Nhà đầu tư có thể được giảm thuế khi mua cổ phiếu GBTC thông qua các tài khoản được ưu đãi về thuế, chẳng hạn như 401 (k) hoặc IRA. Các nhà đầu tư cũng dễ dàng nộp thuế hơn cho các cổ phiếu được giao dịch công khai của quỹ tín thác đã được SEC chấp thuận.
Hạn chế
Bên cạnh đó, GBTC cũng có những hạn chế nhất định:
Không phù hợp cho nhà đầu tư nhỏ
GBTC tính 2% phí thường niên. Ngoài ra, bạn còn trả phí premium khi thị trường nhu cầu tăng cao. Như vậy, tài khoản của bạn phải có ít nhất $50.000.
Không sở hữu trực tiếp
Bạn không thể hoán đổi hoặc tự thực hiện giao dịch mua bán BTC vì Grayscale giữ quyền kiểm soát private keys cho các khoản cổ phần BTC của bạn.
Khoảng cách hiệu suất tăng
Giá trị cổ phần GBTC không tăng giống như tốc độc gia tăng tài sản của nó. Thậm chí, nếu bạn không phải trả premium, bạn cũng không thể có được nhiều lợi nhuận khi bạn nắm giữ BTC trực tiếp. Từ năm 2020 đến 2021, giá cổ phiếu của GBTC đã tăng khoảng 220% trong khi BTC tăng gần 340%.
Có nên đầu tư vào Grayscale Bitcoin Trust?
Khách quan mà nói, GBTC không phải là một lựa chọn đầu tư tốt vì giá trị của cổ phiếu GBTC không khớp với giá trị của Bitcoin. Ngoài ra, cổ phiếu GBTC đã giao dịch giảm giá kể từ đầu tháng 3 năm 2021.
Cho nên, nếu bạn mua cổ phần GBTC hôm nay, bạn sẽ có ít BTC hơn khi bạn giao dịch trên thị trường giao ngay bằng USD.
Ngoài ra, việc đầu tư vào GBTC không cho bạn bất cứ quyền nào trên protocol, vì bản chất bạn không sở hữu private key. Bên cạnh đó, các giao dịch đều được kiểm soát và quản lý bởi cơ quan chính phủ – trái hẳn với nguyên tắc phi tập trung của tiền mã hóa.
Có thể trong tương lai, khi cổ phần được giao dịch ngay tại giá premium, Grayscale trở nên hấp dẫn hơn cho nhà đầu tư.
Tính biến động là không thể tránh khỏi khi mua BTC trực tiếp. Ngay khi các quy định luật lệ liên quan đến crypto được siết chặt lại, thì bản thân giá cổ phần GBTC sẽ tụt giảm nhan hơn giá Bitcoin trên thị trường.
Lời kết
GBTC là lựa chọn hợp lý cho nhóm nhỏ nhà đầu tư có tiềm lực tài chính. Nếu Grayscale Bitcoin Trust được chấp nhận mua bán Bitcoin giống nhu thị trường giao ngay tại US thì đây thực sự là kênh đầu tư hấp dẫn. Còn hiện tại việc đầu tư vào GBTC chưa tối ưu dòng vốn vì bạn hoàn toàn không có quyền chủ động quyết định các giao dịch mua bán.
