Tên miền Web3 hiện đang rất được quan tâm với tiềm năng phát triển lớn, hứa hẹn sẽ thay thế DNS hay hệ thống IP trong trương lai. Vậy tên miền Web3 là gì? Hãy cùng 24htienao tìm hiểu khái niệm và tiềm năng của nó nhé!
Mục lục bài viết
Tên miền Web3 là gì?
Tên miền Web3 khác so với tên miền tiêu chuẩn DNS như chúng ta hiện đang sử dụng. DNS có cơ chế tương tự như danh bạ điện thoại, chỉ có điều nó lập chỉ mục các trang web công cộng và địa chỉ IP đi kèm để kích hoạt danh bạ.
Ví dụ như tên miền Thenewslack.crypto là một chuỗi hex gồm 42 ký tự. Tuy nhiên, nếu sử dụng hệ thống tên miền Web3, người dùng có thể chỉ cần nhớ một cụm từ ngắn hơn. Web3 đề cập đến thế hệ tiếp theo của kiến trúc pháp lý, kỹ thuật và tiền tệ của hệ thống web, bao gồm các hợp đồng thông minh, blockchain và tiền điện tử. Các dự án Web3 phù hợp với nhiều lĩnh vực khác nhau như dịch vụ kỹ thuật số, tài chính phi tập trung (Defi) và sưu tầm.
Tên miền Web3 phi tập trung là địa chỉ mà con người có thể đọc được, đóng vai trò như một dự phòng cho ví tiền điện tử của người dùng thay vì phải cung cấp một dãy ký tự như hiện nay. Các tên miền Web3 được mint dưới dạng NFT hoặc các chứng chỉ kỹ thuật số có thể giao dịch được trên các nền tảng như Solsea của Solana hoặc OpenSea. Hơn nữa, tên miền Web3 có thể mở rộng thêm các định dạng .crypto, .dao và .eth.
Sự hấp dẫn của một tên miền Web3 đến từ một lợi ích rất đơn giản. Nếu cần gửi tiền cho một ai đó, họ chỉ cần gửi đến “Roger.eth” thay gì phải viết lại hoặc dán địa chỉ ví 42 ký tự như hiện này. Việc gửi tiền sẽ trở nên đơn giản và ít sai sót hơn khi thực hiện theo cách này.
Công nghệ blockchain truyền thống có những hạn chế nhất định gây khó khăn cho người sử dụng. Chẳng hạn như địa chỉ ví tiêu chuẩn bao gồm 42 ký tự, bắt đầu bằng 0x. Bất kỳ người dùng tiền điện tử nào, đặc biệt là người mới tham gia vào thị trường hoặc thiếu kiến thức cơ bản, đều có thể dễ dàng nhầm lẫn trong quá trình chuyển tiền điện tử dẫn đến mất tài sản mà không thể lấy lại được. Vấn đề tương tự cũng đang xảy ra với các địa chỉ IP mà Internet hiện nay cần phải vượt qua để trở nên phổ biến hơn.
Đọc thêm: Web3, NFTs, Metaverse: Công cụ thiết thực cho một tương lai phi tập trung
ENS là gì và nó hoạt động như thế nào?
Tên dịch vụ Ethereum (ENS) là tên được chuyển đổi các số nhận dạng bằng máy tính thành địa chỉ cấu thành từ các ký tự mà con người có thể đọc.
Trang web bắt đầu như một hệ thống phi tập trung dựa trên DNS, bất kỳ ai cũng có thể mua, sở hữu và quản lý tên miền của mình với quyền kiểm soát hoàn toàn đối với các dữ liệu cơ bản. Thậm chí có thể di chuyển từ máy chủ này sang máy chủ khác nếu cần. Vậy tên miền Web3 phi tập trung hoạt động thế nào?
Cộng đồng hiện đang tỏ ra rất hào hứng đến ENS. Dịch vụ này là một hệ thống chuỗi khối Web3 cho phép người dùng thiết lập tên duy nhất và dễ nhớ của riêng họ. ENS dự định cung cấp giải pháp bổ sung cho DNS bằng cách sử dụng các hợp đồng thông minh Ethereum để quản lý việc đăng ký và phân giải tên miền. Sử dụng dịch vụ này, bạn có thể tạo một tên duy nhất cho tất cả các địa chỉ ví và trang web phi tập trung.
Đăng ký tên miền
Một hợp đồng thông minh duy nhất chạy trên hệ thống đăng ký ENS và theo dõi tất cả các tên miền chính và tên miền phụ. Hệ thống này được duy trì ở mức cơ bản với mục đích liên kết tên với trình phân giải chịu trách nhiệm cho tên đó. Nó cũng lưu dữ liệu với các phần cơ bản bao gồm:
- Chủ sở hữu tên miền: Chủ sở hữu tên miền có thể là tài khoản hoặc hợp đồng thông minh bất kỳ. Chủ sở hữu có thể cập nhật trình phân giải và TTL của tên miền Web3, chuyển quyền sở hữu sang địa chỉ khác hoặc thay đổi quyền của các tên miền phụ.
- Trình phân giải tên miền: Quá trình chuyển đổi tên thành địa chỉ được xử lý bởi trình phân giải. Bất kỳ hợp đồng thông minh nào cũng có thể trở thành trình phân giải nếu tuân theo các hướng dẫn cụ thể.
- ENS namehash: ENS được lưu dưới dạng các hàm hash, được tạo ra bằng phương pháp namehash. Namehash được tính toán bằng cách kết hợp hàm hash của phần cấp cao nhất trên ENS với namehash của các phần khác sau đó thực hiện một hàm hash tiếp theo.
Các tổ chức đăng ký tên miền
Các công ty đăng ký tên miền Web3 vận hành dưới dạng một hợp đồng thông minh giữ một tên miền chính và có quyền cấp tên miền phụ cho người dùng tùy thuộc vào các nguyên tắc được quy định trước. ENS đã sử dụng công ty đăng ký đấu giá Vickrey và công ty đăng ký thường trú cho các tên miền định dạng .eth.
Vào ngày 4 tháng 5 năm 2017, nhóm ENS đã phát hành một hợp đồng thông minh thực hiện đấu giá Vickrey để đăng ký tên dài hơn sáu ký tự. Các công ty dạng này được thiết kế để chạy vô thời hạn cho đến khi hợp đồng đăng ký được thay thế do lỗ hỏng nghiêm trọng nào đó. Cách thực thanh toán cho tên .eth đã được thay đổi thành hình thức tiền thuê hàng năm, với phí hàng năm khoảng 5 đô la.
Ngoài ra, các tên miền có độ dài từ 3 – 6 ký tự phải được đấu giá riêng bắt đầu từ tháng 9 năm 2019. ENS đã sử dụng OpenSea làm nền tảng đấu giá. Các hồ sơ tham gia đấu giá được mở công khai và người tham gia có thể đặt giá nhiều lần. Người trả giá cao nhất sẽ nhận được tên và phải đặt cọc phí đăng ký năm đầu tiên.
Trình phân giải
Các bản ghi tên miền được lưu trong trình phân giải. Các trình phân giải công khai do ENS phát triển đã đặt trước 8 bản ghi, nhưng ENS có quyền giữ bất kỳ bản ghi nào.
Quy trình phân giải tên ENS gồm 2 bước. Đầu tiên, người dùng muốn giải quyết tên phải tìm kiếm trong sổ đăng ký liên quan. Sau đó, người dùng sẽ nhận được kết quả của trình phân giải.
Tên miền Web3 .eth được dùng để làm gì?
Tên miền ENS có thể giảm thiểu sai sót trong việc đánh máy các ví dài 42 ký tự như thông thường. Ngoài ra, chủ sở hữu tên miền ENS có thể tạo miền phụ để phân bổ dữ liệu. Tuy nhiên, nó không nhất thiết lúc nào cũng phải là địa chỉ ví. Thay vào đó, ENS có thể được sử dụng để chuyển hướng đến một hợp đồng thông minh, metadata hoặc một giao dịch.
Các tên miền ENS.eth là trung gian giữa hai thị trường tiềm năng: DNS và blockchain. Tuy nhiên, mới chỉ có vài trăm nghìn tên miền Web3 được đăng ký dù có hàng triệu người dùng blockchain trên toàn cầu.
Hiện tại, nhu cầu tên miền Web3 đã tăng đáng kể do người dùng đã nhìn thấy được sự tiện dụng của nó. Ngoài ra, người dùng cũng có thể thuê hoặc thiết lập các tiêu chí thỏa thuận cho thuê để người khác có thể tạo ra giá trị thương hiệu cho tên miền của bạn giống như các tên miền thông thường.
Tương lai của tên miền Web3
Dịch vụ tên miền Web3 giúp các giao dịch tiền điện tử trở nên thuận tiện và dễ dàng tiếp cận hơn, tương tự như cách mà Paypal sử dụng để thanh toán như nhiều người đang sử dụng hiện nay.
Trong đó, ENS là bước tiến quan trọng giúp tương tác blockchain được diễn ra dễ dàng hơn. Tuy nhiên, do nhu cầu sử dụng ngày càng tăng, tên miền ENS có xu hướng tăng nhanh với tốc độ như hiện nay cũng có thể là hồi kết cho việc sử dụng địa chỉ IP để truy cập web trong tương lai.
Các doanh nghiệp cũng trở nên minh bạch hơn và lấy người dùng làm trung tâm do lưu trữ thông tin trên tên miền Web3. Nó mở ra một trang mới cho việc ứng dụng blockchain trong tương lai. Các cá nhân, ứng dụng và trang web có thể sử dụng tên miền Web3 để truy cập các trang web phi tập trung.
